Κριτήρια επιλογής των χρωμάτων στις συσκευασίες τροφίμων

Το χρώμα αποτελεί ένα στοιχείο της καθημερινότητάς μας, ζούμε και μεγαλώνουμε με τα χρώματα. Το χρώμα είναι φως, που το ανθρώπινο μάτι το αντιλαμβάνεται από τη φύση του φωτός που αντανακλάται από κάποιο αντικείμενο.

Τα χρώματα επηρεάζουν την ανθρώπινη αισθητική αντίληψη, συμπεριφορά, μνήμη και συναισθήματα προκαλώντας σωματικά, ψυχοσωματικά και ψυχοαισθητικά ερεθίσματα. Ο άνθρωπος έχει μια ενστικτώδη γνώση, μερικές φορές ασυνείδητη, της ποιότητας και των αποτελεσμάτων ποικίλων χρωμάτων.

Το χρώμα είναι ίσως ο πιο καθοριστικός παράγοντας επιλογής κάποιου προϊόντος. Κατά μέσο όρο τα δεκαπέντε δευτερόλεπτα είναι αρκετά ώστε κάποιος καταναλωτής να αποφασίσει ποιο θα είναι το προϊόν που θα επιλέξει να αγοράσει ανάμεσα στα χιλιάδες που υπάρχουν. Τα δεκαπέντε δευτερόλεπτα δεν είναι αρκετός χρόνος ώστε και ο πιο απαιτητικός καταναλωτής να επηρεαστεί και από την πιο δελεαστική ετικέτα (το σχήμα της, τα γράμματα και τη γραμματοσειρά).

Ποιος άνθρωπος στη γη αν δει ένα μικρό κομμάτι από τη συσκευασία της Coca-cola και δε θα καταλάβει ποιο προϊόν είναι. Οι περισσότεροι από μας μάλιστα διαλέγουμε τα μπουκάλια της Coca-cola, από τα ράφια των super market, με κλειστά μάτια. Αυτό συμβαίνει, γιατί το χρώμα της συσκευασίας του αναψυκτικού (που είναι το έντονο κόκκινο) μας τραβάει αμέσως την προσοχή, ενώ ο σχεδιασμός της είναι χαρακτηριστικός και διαχρονικός.

Η επιλογή των χρωμάτων συσκευασίας δεν είναι μια τυχαία διαδικασία. Αντιθέτως, είναι μία πολύ σοβαρή δουλειά που έχει να κάνει με το περιεχόμενο της συσκευασίας και το πώς θα επιδράσει η εικόνα της συσκευασίας στον ανθρώπινο εγκέφαλο. Ύστερα, από έρευνες που έγιναν για την επιρροή των χρωμάτων στον άνθρωπο, αποδείχθηκε ότι τα ζωηρά και θερμά χρώματα, όπως το κόκκινο, το κίτρινο και το πορτοκαλί είναι ίσως από τα καταλληλότερα χρώματα που χρησιμοποιούνται για συσκευασίες τροφίμων. Ενώ, τα ψυχρά χρώματα, όπως το μπλε και το πράσινο θεωρούνται τα πλέον ακατάλληλα. Αυτό συμβαίνει, γιατί τα θερμά χρώματα προκαλούν διέγερση στο αυτόνομο νευρικό σύστημα και πιο συγκεκριμένα στην πέψη.

Αρχικά οι ιδιότητες που χαρακτηρίζουν τα χρώματα έχουν άμεση σχέση με τη ψυχολογική (πολιτισμική) πλευρά και άμεση συσχέτιση με τη φύση. Αλλά αυτό δεν οφείλεται σε κάποια εγκεφαλική διαδικασία.

Η αλήθεια είναι ότι οι άνθρωποι στην ουσία ανταποκρίνονται σε όποιο χρώμα τους θυμίσει κάτι οικείο κάτι ευχάριστο, όπως για παράδειγμα μία απαλή απόχρωση του γαλάζιου σχετίζεται με την ηρεμία και τον ουρανό.

Για να θεωρηθεί μια συσκευασία επιτυχημένη πρέπει να υπολογιστεί το πώς και ποιο είναι το νόημα του που θέλει να περάσει ο σχεδιαστής στον καταναλωτή. Δεν πρέπει, λοιπόν, να ξεχάσουμε ότι ο κάθε καταναλωτής επηρεάζεται και από την πολιτισμική του καταγωγή. Το κίτρινο για παράδειγμα για τους Ευρωπαίους συμβολίζει την ελπίδα, τη χαρά αλλά και τον κίνδυνο, ενώ για τους Ασιάτες συμβολίζει την ιεροσύνη.

Η ύπαρξη των χρωμάτων στη φύση είναι διαχρονική και έχει διαπολιτισμικό επίπεδο. Όλοι οι πολιτισμοί έχουν συνδέσει το πράσινο, για παράδειγμα, με την πλούσια βλάστηση και γι’ αυτό χρησιμοποιείται σε συσκευασίες λαχανικών. Το πράσινο όμως δεν πρέπει να χρησιμοποιηθεί σε συσκευασίες ψωμιού, ζυμαρικών και τυριών, γιατί συνειρμικά οι καταναλωτές θα σκεφτούν τη μούχλα.

Κάποια από τα καταλληλότερα χρώματα για τη συσκευασία τροφίμων είναι τα εξής:

–           Κόκκινο: Διαθέτει μεγάλη ελκτική δύναμη και κυρίως χρησιμοποιείται στα κρεατικά, στις παιδικές τροφές και στα αρτοσκευάσματα.

–           Κίτρινο: Οι έντονοι τόνοι του κίτρινου τραβούν την προσοχή από μεγάλες αποστάσεις και συνήθως χρησιμοποιείται στις παιδικές τροφές στα μελισσοκομικά προϊόντα και σε συσκευασίες που περιέχουν καλαμπόκι.

–           Πορτοκαλί: Είναι ένα εξίσου ελκτικό χρώμα που έχει την ίδια δύναμη με το κόκκινο και το κίτρινο. Το πορτοκαλί μπορεί να χρησιμοποιηθεί σε συσκευασίες δημητριακών, ψωμιού, κρέατος, μελισσοκομικών προϊόντων και παιδικών τροφών.

–           Ροζ: Το ροζ προκαλεί το ενδιαφέρον των καταναλωτών όχι όμως στο ίδιο επίπεδο με τα τρία προηγούμενα χρώματα. Το ροζ χρησιμοποιείται κυρίως σε συσκευασία γλυκών.

–           Καφέ/Σοκολατί: Το καφέ είναι κατάλληλο για ξηρούς καρπούς. Για προϊόντα καφέ στα μελισσοκομικά προϊόντα και όσπρια. Το σοκολατί είναι κατάλληλο για προϊόντα αρτοποιίας και προϊόντα σοκολάτας.

–           Πράσινο: Το πράσινο μπαίνει στις συσκευασίες λαχανικών φρούτων διαιτητικών και παιδικών τροφών.

–           Λευκό: Το λευκό είναι αποδεκτό αλλά δεν τραβάει την προσοχή εύκολα.

–           Μπλε/Τιρκουάζ: Το μπλε και το τιρκουάζ μπορούν να χρησιμοποιηθούν ως φόντα. Επίσης είναι ιδανικό χρώμα για κρεατικά και στα γαλακτοκομικά.

–           Μαύρο: Χρησιμοποιείται μόνο για να υπάρχει αντίθεση στη συσκευασία.

Αξίζει να σημειωθεί ότι το 80% των νέων προϊόντων αποτυγχάνει να κερδίσει το ενδιαφέρον των καταναλωτών λόγω της λανθασμένης επιλογής του χρώματος της συσκευασίας του. Όταν συμβαίνει αυτό δύσκολα αντιλαμβάνεται κάποιος ότι το πιθανότερο λάθος μπορεί να είναι το χρώμα της συσκευασίας. Ακόμα και αν δεν έχει περάσει από το νου κάποιου ότι η αποτυχία του προϊόντος οφείλεται στα ακατάλληλα χρώματα, γιατί έχει διαλέξει τα χρώματα που κατά γενική ομολογία είναι δύσκολο να αναλύσει κανείς που ακριβώς οφείλεται το λάθος.

Σχολιάστε το άρθρο