Οι αγριομέλισσες μπορούν να χρησιμοποιούν μηνύματα -πληροφορίες από τους αντίπαλούς τους, τις μέλισσες, για να μάθουν πού βρίσκονται οι καλύτεροι τροφικοί πόροι, σύμφωνα με μια καινούργια μελέτη από το Πανεπιστήμιο Queen Mary του Λονδίνου.
Στο άρθρο τους στο περιοδικό PLoS ONE, οι επιστήμονες της ομάδας της Σχολής Βιολογικών και Χημικών Επιστημών του Queen Mary εξηγούν πως εκπαίδευσαν μια αποικία αγριομελισσών (Bombus terrestris), ώστε να αξιοποιήσει τα μηνύματα ενός άλλου είδους, της μέλισσας (Apis mellifera), καθώς και άλλων αγριομελισσών για να εντοπίσουν τροφικούς πόρους τοποθετημένους σε τεχνητά λουλούδια.
Οι ερευνητές βρήκαν ότι οι αγριομέλισσες μάθαιναν τις πληροφορίες από τις μέλισσες με την ίδια ευκολία που μάθαιναν από το δικό τους είδος, αποδεικνύοντας ότι η κοινωνική μάθηση δεν είναι μια μοναδική διαδικασία περιορισμένη στα μέλη του ίδιου είδους.
Η Erika Dawson, υποψήφια διδάκτωρ εξηγεί: «Η πλειοψηφία της έρευνας στο θέμα της κοινωνικής μάθησης έχει εστιαστεί στη μάθηση μεταξύ μελών του ίδιου είδους. Όπως οι μηχανολόγοι οι δικοί μας μαθαίνουν χρήσιμα κόλπα από διάφορα ζώα (π.χ. η μελέτη της αεροδυναμικής των πτηνών στο σχεδιασμό αεροπλάνων) και τα ζώα μπορούν να μαθαίνουν από άλλα είδη πού βρίσκεται η καλύτερη τροφή, πού κρύβονται οι εχθροί ή πού είναι η καλύτερη τοποθεσία για μια καινούργια φωλιά».
«Θέλαμε να καθορίσουμε αν τα ζώα μπορούν να αξιοποιήσουν οποιοδήποτε κοινωνικό μήνυμα-πληροφορία για να βελτιώσουν τις συνθήκες ζωής τους, ακόμη και αν αυτό προέρχεται από ένα άλλο είδος με το οποίο μοιράζονται το φυσικό περιβάλλον, τους πόρους ή τους εχθρούς».
Τα αποτελέσματα δείχνουν ότι η πληροφορία από άλλα είδη μπορεί να είναι εξίσου πολύτιμη σε έναν οργανισμό όπως η αγριομέλισσα όπως και η πληροφορία που αντλείται από το ίδιο είδος. Οι μέλισσες έχουν πολλές ευκαιρίες στη φύση να μαθαίνουν συνθήματα -πληροφορίες από το είδος τους και από άλλα είδη, επειδή συχνά μοιράζονται το ίδιο είδος λουλουδιού ως πηγή τροφής. Ισχύει ειδικά για μεγάλα λουλούδια, όπως τα ηλιοτρόπια, τα οποία συχνά τροφοδοτούν πολλούς επικονιαστές συγχρόνως.
Επίσης, τα αποτελέσματα δείχνουν ότι ο ανταγωνισμός μεταξύ των δυο ειδών μπορεί να είναι πιο σοβαρός από ότι πίστευαν οι ερευνητές, όπως εξηγεί η Erika Dawson: «Αν οι αγριομέλισσες χρησιμοποιούν την ατομική εξερεύνηση και αντιγραφή των συντροφισσών αγριομελισσών τους για την αναγνώριση ευεργετικών φυτών, καθώς επίσης και την πληροφορία με πηγή ένα αντίπαλο είδος (π.χ. η μέλισσα), αλλάζει η εικόνα που έχουμε την δομή και τη δημιουργία κοινωνιών αυτών των ειδών. Επίσης, η διαδικασία αυτή μπορεί να μας βοηθήσει να καταλάβουμε καλύτερα τις επιπτώσεις του ανταγωνισμού εντός των κοινωνιών των φυσικών επικονιαστών».
Σχόλιο από εμάς:
Ενδιαφέρουσα εργασία που μας αποκαλύπτει ένα δρόμο επικοινωνίας μεταξύ διαφορετικών ειδών. Δεν συμμεριζόμαστε βέβαια την ανησυχία των ερευνητών για τον ανταγωνισμό των ειδών και την ανισορροπία που μπορεί να προκαλέσει. Η φύση, αν δεν διαταραχθεί καταστροφικά από τις ανθρώπινες παρεμβάσεις, έχει τρόπους να ελέγξει τις σχέσεις μεταξύ των ειδών και να επιφέρει τις ισορροπίες που τα είδη και τα φυτά θα «επιλέξουν». Το φετινό χειμώνα ακούστηκαν κάποια προβλήματα σε μελίσσια από διαφυγόντες εκτρεφόμενους βομβίνους καλλιεργειών στην περιοχή της Αχαΐας, αλλά νομίζουμε ότι δεν ήταν γενικευμένα και σίγουρα αφορούσαν μελίσσια πολύ αδύναμα και μόνο σε εισβολές των βομβίνων στις κυψέλες, ώστε να κλέψουν λιγοστό μέλι.
Μια ενδιαφέρουσα πληροφορία που μας δείχνει το σημαντικό επίπεδο παρατήρησης και συνεπώς αρχικής πληροφορίας για περαιτέρω έρευνα, που μπορεί να αντληθεί από τους ίδιους τους μελισσοκόμους είναι η εξής: Λένε, λοιπόν, οι παλιοί μελισσοκόμοι: «Όταν μεταφέρουμε τα μελίσσια στα δάση και υπάρχουν ήδη μελίσσια τοποθετημένα εκεί, τότε τα φρεσκομεταφερμένα μελίσσια “πιάνουν” τα πεύκα ή τα έλατα πιο γρήγορα. Προφανώς παίρνουν το μήνυμα εύρεσης της τροφής πιο γρήγορα, γιατί κάποιες ήδη εγκλιματισμένες μέλισσες τους δείχνουν τον δρόμο». Η συγκεκριμένη πληροφορία βέβαια αφορά άτομα του ίδιου είδους, καθώς ακόμα και αν υπάρχουν αγριομέλισσες στις συγκεκριμένες περιοχές αυτές θα είναι λίγες πληθυσμιακά, ώστε να δώσουν γρηγορότερα την πληροφορία της πηγής τροφής.
Σχολιάστε το άρθρο